Ali KAYKI
‘YARADILANI SEVERİM YARADANDAN ÖTÜRÜ’ Aleviliğin en büyük düşünürlerinden biri olan Şeyh YUNUS‘un yani KOCA YUNUS‘un bu sözlerini sanırım artık her Alevi biliyordur! Pekiyi bu bir cümlenin derinliğinden anlayabildiğimiz nedir?
Tabii herkes kendine göre bir yorum çıkarır, bu canın nacizane yaptığı gibi! Bu, bütün varlık alemine bir göz ile bakmak, bütün varlık alemini bir göz ile görmektir. Yani 73 millete bir nazar ile bakıldığı gibi! Bu aynı zamanda Aleviliğin temel prensibidir, olmazsa olmazıdır. Aleviliğin derinliği tasavvuftadır, tasavvufun başlıgı da budur! Yani Vahdet-i mevcut Vahdet-i Vücutta toplamıştır ya da mevcut olan herşey O bir Vücuttan meydana gelmiştir. Eğer bunu kabul ediyorsak, Alevilik hangi dinin devamıdır hangisinin içindedir, hangisinin dışındadır ya da hangisinin neresindedir diye kafa yormamız biraz abes kaçmıyor mu?
Bizce, insanların kendilerince bölüşmüş oldugu bütün dinlerin, inançların insanlık için gerekli olanları, insanları ve insanlığı ileriye taşıyacak olanlarının hepsi Aleviliğin içinde Toplanmış, insanı mükemmelliğe götüren yol olmustur. İçerisinde Budhizm, Hinduzm, Şamanizm, Mazdahizm, Zerdüşt ögretisi, Yahudilik, Hristiyanlık vs. olduğu gibi, bal gibi de İslamiyet vardır. Hem de özüdür ve hamurunu İslamiyet ile yoğurmuştur! Bu islamiyet anlayışı da, Arap kültürünü, geleneklerini savunan Emevi ve Abbasilerin sonra da Osmanlının zorla dayattığı sünni İslam değildir. Bu Kırklar meclisinde kendi sırrına eren Muhammed‘in, Kırkların serdarı İmam Ali‘nin, Onyedi Kemerbest‘in, Ehlibeyt‘in Islam anlayışıdır. Bu, Basranın üst taraflarında 950-1050 yıllarında kendi devletlerini kurmuş olan Karmatiler‘in İslam anlayışıdır.
Bizim ikrarımız LA İLAHE İLLALLAH MUHAMMEDEN RESULULLAH VE ALİYYÜN VELİYULLAH değil midir? Cemlerimizde de ne Budha, ne Kam ne de Zerdüşt diyoruz! Hakk Muhammed Ali diyoruz. Ya Şah-ı Kerbela Ya İmam Hüseyin diyoruz. Ve dede olarak soy ağacımızın kökünü de oraya bağlıyoruz. Eğer bağlanmıyorsa dedelik sıfatımız olmuyor. .
Bu yolun olmazsa olmazlarından olan oniki hizmet oniki imama işarettir. Bunların başı, evvel olan ahir olan, Rahman olan Rahim olan Ali değilmidir? Her zaman her yerde adını anarak Hakk ile bütünleşmiyor muyuz? Cemlerimizde Allah Allah nidaları ile kendimizden geçerek, Hakkı aynımızda görüp Hakk ile Hakk olmuyor muyuz?
Derviş olduk Tekkede, Hacıyız biz Mekkede anlayışı ile cemlerimizde halka namazı dediğimiz cemal cemale Hakkı zikretmemiz, rükuu, secde bizde yok mudur? Paylaşımın en güzelini hem cemlerimizde hem de dışarıdaki sosyal yaşantımızda yapmıyor muyuz? Onlar zekat demiş biz rıza lokması, Hakk lokması deyip bazen kendi yudumumuzu bile vermiyor muyuz? Ahirete, bütün dinlere, kitaplara, Peygamberlere, meleklere inanmıyor muyuz? Kuran-ı Kerim bizim de kutsal kitabımız değil mi? Değilse neden İhlas suresini, Kevser suresini, Fatiha suresini çerağlarımızı uyarırken de Nur suresini vs. okuyoruz? Neden İhlas suresini Cenab-ı Aliye atfediyoruz? Bu gibi örnekleri de yüzlere vardırmak o kadar zor olmasa gerektir.
Hal böyle iken bizi kimin nerede gördüğünden çok bizim kendimizi nerede gördügümüz önemlidir. Her inancın, her dinin kurallarının oldugu gibi, bizim de yukarıda saydıklarımızdan başka eline, dille, beline; dört kapı kırk makam öğretimizde kurallarımız vardır! İç temizliği ön planda olsa da dış temizliğine biz de önem veriyoruz,
Bizim yolumuzun en çok değer verdiği unsurlardan birisi de mutlaka bilimdir, yenilenmedir! Şah-ı Merdan Şirri Yezdan bana bir harf ögretenin kırk yıl kölesi olurum dediği gibi, Peygamberimiz Hz. Muhammed ilim Çinde de olsa gidin alın demekle yolumuzda önder olmuşlardır..
Dedelerimiz, Babalarımız, Pirlerimiz, Rehberlerimiz tabii ki bilinçlenmelidirler hem de mutlaka bilinçlenmelidirler. Bu son zamanlara kadar yüzyıllardır böyle olmuştur. Ondan değilmidir ki, baba erenler, bilgin geçinen çok sofu ile ve onun katı cehaletine karşı nükteli, incitmeden onun geri tutumunu alaycı dil ile yermiş ama aynı zamanda da yol gösterici de olmustur. Teologiden başka astronomi, Mathematik, ve tıp gibi pozitif bilimlerle uğraşmışlar ve öncülük etmişlerdir. Örnegin İmam Cafer-i Sadık zamanın en büyük teoloğu ve fıkıhçısı oldugu gibi en büyük kimyacısı ve gökbilimcisiydi de. Örnekleri çogaltmak mümkün!
Günümüzde de Doktor, mühendis gibi bilimadamı olan dede ve babalarımızın oldugu gibi, maalesef her şeyi bildiğini söyleyen çok cahil dedelerimiz ve babalarımız da var. Bunların içinde bırakın diğer bilimleri, Aleviliği bile kendi köyünde ögrendigiyle kalmış çaga ayak uyduramayanlara çok rastlanmaktadır. İşte bu bizim en içler acısı yanımızdır.
Bu gün Almaya’da olsun, Türkiye’de olsun dedeleri egitme ve yetkinleştirme seminerlerine katılımlar ve bu doğrultuda yapılan çalışmalar içler acısıdır. Bu durumda hangi rönesansı gerçekleştireceğiz. Bunu yapabilmemiz için, düşünce ve bilim olarak epey bir yaratıcı gücümüzün olması gerekmez mi? Kaldı ki Alevilikte ki yenilik, reform ya da rönesans yapmak, Aleviliği çok iyi bilen yorumlayan kendini kanıtlamış kisilerin oluşturduğu bir heyetin yapabileceği bir iştir. Yakıp yıkmayı her kişi yapar. Ama yaratıcılık ER kişilerin işidir.
Uzun lafın kısası gerçek anlamda ki Alevilik çirkinin karşısındaki güzel, kötünün karşısındaki iyi, karanlığın karşısındaki aydınlık gibi her olumsuzun karşısındaki olumluluktur. Böyle olmasaydı bu yoldan İnsan-ı Kamiller yetişmez karanlıklar aydınlatılmaz, gündüz olmaz ve gecede de yıldızlar ve ay parlamazdı. Ve kimse haddi olmayan işlere kalkışmasın. Yapılması gerekenleri yapması gerekenler yapsın. Yoksa Aleviliği yozlaştırıp yok etmek isteyenlerin yardımcısı, bu güzelim yola da ihanet eden hainleri oluruz…
Sevgi dolu selamlar…
Ali Kaykı