Osmanli İmparatorlugunda Ciftciler, Dervisler ve Tuccarlar Bektası Dergahında Zıraı Falıyetler:Kızıldelı tekkesı (1750-1830) Osmanli tarim sistemini anlamaya calıstigimiz zaman, 16nci yuzyilin sonlarina dogru cikan isyanlar ve krizlerden dolayı; problemın başında çiftlik ve çiftciler oncelıkte olmalılar. Cıftcıler bu yuzyılda tapularını kaybetmeye baslamıslar ve bu yuzyılın sonlarında, 15ıncı ve 16ıncı yuzyılın baslarına gore devletın koruması ve kollaması bıraz azalmıs. bunun nedenlerınden bırı nufusun ... Devamını Oku »

Osmanli İmparatorlugunda Ciftciler, Dervisler ve Tuccarlar Bektası Dergahında Zıraı Falıyetler:Kızıldelı tekkesı (1750-1830) Osmanli tarim sistemini anlamaya calıstigimiz zaman, 16nci yuzyilin sonlarina dogru cikan isyanlar ve krizlerden dolayı; problemın başında çiftlik ve çiftciler oncelıkte olmalılar. Cıftcıler bu yuzyılda tapularını kaybetmeye baslamıslar ve bu yuzyılın sonlarında, 15ıncı ve 16ıncı yuzyılın baslarına gore devletın koruması ve kollaması bıraz azalmıs. bunun nedenlerınden bırı nufusun ... Devamını Oku »

ALEVİ İNANCINDA HIZIR-ALİ SENKRETİZMİ Y.Doç.Dr. Yağmur Say ‘Hızır’ kelimesinin İslami kaynaklarda isim olarak değil, bir lakap kabul edildiği, ancak pratikte adı yerine kullanıldığı anlaşılıyor. “Yeşil” anlamına gelen bu lakabından dolayı Hızır’a Şiilikte üstün bir mevki tanınmıştır. Zira bilindiği üzere yeşil renk hem genel olarak İslamın dinsel rengi, hem de Hz. Ali sülalesinin ve dolayısıyla şiiliğin mukaddes rengidir. 12. İmam Mehdi ... Devamını Oku »

(NACOLEİA) SEYİT GAZİ BÖLGESİNDE SOSYAL YAŞAM ve DİNSEL ÖRGÜTLENME Yağmur SAY Türkler Anadolu’ya gelilerinde atlarının sırtlarında ve heybelerinde sadece maddi yaama ait ürünleri değil, aynı zamanda yaam biçimlerini, geleneksel kültürlerini, içine girdikleri veya etkilendikleri inanç yapılanmalarını da getirdiler. Bu oluum içerisinde sosyal yaantı; Gök Tanrı inancı temelli, Budist, Maniheist, Taoist, Hinduist, İbrani, Hırıstiyani inanç ve yaam örneklerinin oluturduğu senkretik bir ... Devamını Oku »

ANADOLU İNANÇ ve KÜLTÜR TARİHİNDE SEYYİD BATTAL GAZİ KÜLT KİMLİĞİ Yağmur SAY Emeviler döneminde Anadolu'da Bizans'a karı yapılan savalarda ün kazanmı, Müslümanlar ve özellikle Alevi-Bektai Türkler arasında büyük bir gazi-velî kimliğiyle yüceltilip, destan kahramanı yapılmış "Müslüman Emîr"1, “Gazi-Evliya” olarak adlandırılabilecek Battal Gazi'nin tarihsel kimliğiyle, söylencelere dayanan edebî ve efsanevî kimliği bilimsel çalımalarda dahi birbirine karımıtır. Anadolu'da gerçek tarihî kiiliğine oranla ... Devamını Oku »

KALENDERİ, ALEVİ, BEKTAŞİ KÜLTÜNDE ÖNEMLİ BİRKİMLİK: ÜCAEDDİN VELİ (SULTAN VARLIĞI) Yağmur SAY ücaeddin Veli (Sultan Varlığı) Kimliği ve Kültü Kaynaklarda ücaeddin hakkında verilen bilgilerin yetersiz olmasının yanında, yine bu kaynaklar birçok açıdan birbirlerini doğrulamamaktadır. Bu kaynakların en eskilerinden olan akâyık-ı Nu'mâniye1 de, ücâeddîn-i Karamânî adında bir ahıstan bahsedilmektedir. akayık'ın verdiği bilgiye göre ücaüddin-i Karamanî, eyh Hâmid-i Kayserî ile irtibatı olup, ... Devamını Oku »

Serçeme Hacı Bektaş Veli ve Hünkar Dergâhı İsmail Kaygusuz Hünkar Hacı Bektaş Veli’nin yaşamı boyunca toplum için yaptığı onca güzel iler; kendisi egemen Sünni yönetimlerin inancına aykırı dütüğünden, ancak birer keramet yumağı olarak günümüze taınabilmitir. Halk bilinci onu gönüllerine, iç dünyalarına sultan yapmı; yürüdüğü dağı taı, dokunduğu toprağıağacı ve oturuunu kalkıını, el veriini, gözaçıp kapatıını kutsamış ve olağanüstü ögelerle bezemi. ... Devamını Oku »

Kuzey Irak Alevilerinin (ebek, İbrahimi, Kakai..) Dinsel İnanç Kitaplarından Buyruk Örnekleri ve Sünbülname İsmail Kaygusuz New York Syracuse Üniversitesi profesörlerinden Matti Moosa’nın Türkiye dıındaki Ortadoğu coğrafyasında değiik adlar altında yaamakta olan Alevi-Kızılbaş inanç topluluklarını inceleyerek 1988 yılında yayınlamış olduğu, yaklaık 600 sayfalık “Aırı iiler: Sapkın Mezhepler”(Extremist Sh’ites: The Ghulat Sects) adını taıyan geniş çalıması, bazı eksikliklerine rağmen oldukça dikkate değer ... Devamını Oku »

Yağmur SAY Türklerin Anadolu’ya geliiyle bir Arap komutanı veya askeri olan Battal Gazi’nin önce bir Türk savaçıya ardından da Gazi-Veli haline dönütürüldüğünü görüyoruz. Bu etkinin ve ünün büyüklüğü öyle bir boyuta taınacaktır ki O’na ait Anadolu’nun çeitli yerlerinde 7 ayrı mezarının bulunması ve hepsinin aynı etki altında kutsanması sağlanmış olacaktır. Seyid Battal Gazi efsanesinin geniş ölçüde ün kazanması, Anadolu'nun çeitli ... Devamını Oku »

KAZIM BALABAN Gazeteci-Yazar Ahir zaman Peygamberi, Hz. Muhammed Mustafa, Hakk’a yürüyeceğini anlayınca 23 Şubat 632 tarihinde (2) Gadirhum denilen bir alanda, rivayetlere göre 80 bin kişiyi aşkın bir topluluğa, Deve semerlerinden bir mimber oluşturarak bunun üstüne çıkıp tarihi Veda Hutbesini okudu. Hz. Muhammed Mustafa , ümmetine seslenerek 2 emanet tavsiye etti. 1-Allahın kelamı Kuran-ı Kerim, 2-Ehli Beyt’i. Hz. Muhammed şöyle ... Devamını Oku »